KERNKWADRANT
VIND EEN BALANS TUSSEN JE KWALITEITEN EN UITDAGINGEN
De kerngedachte achter het kernkwadrant van Daniel Ofman is dat persoonlijke groei ontstaat door inzicht te krijgen in jouw kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën. Je kernkwaliteit vormt jouw natuurlijke kracht, maar wanneer je deze overdrijft, slaat deze om in een valkuil. Je uitdaging helpt je om die valkuil in balans te brengen en je kwaliteiten effectiever in te zetten. Je allergie weerspiegelt eigenschappen van anderen die je irriteren, maar deze kunnen je ook inzicht geven in je eigen valkuil en uitdaging. Het kernkwadrant nodigt je uit om bewust te reflecteren op je gedrag en relaties. Door deze vier aspecten te herkennen en te begrijpen, ontwikkel je meer zelfinzicht en veerkracht, zowel persoonlijk als in samenwerking met anderen.
ONTDEK DE BASISBEGRIPPEN VAN HET KERNKWADRANT
Uitgangspunten
De theorie van het kernkwadrant van Daniel Ofman benadrukt dat groei ontstaat door bewustwording, inzicht en het actief werken aan balans tussen kracht en kwetsbaarheid.
- Iedereen heeft unieke kwaliteiten: Als individu beschik je over natuurlijke talenten en krachten die je vanzelfsprekend en moeiteloos inzet. Deze kwaliteiten vormen de kern van wie je bent.
- Overdreven kwaliteiten worden valkuilen: Wanneer jij je kernkwaliteiten te sterk inzet, kunnen deze omslaan in je valkuilen, wat resulteert in ineffectief gedrag.
- Persoonlijke groei door balans: Om te komen tot effectiever en harmonieuzer gedrag, is het de uitdaging om je verder te ontwikkelen in de positieve tegenhanger van je valkuil. Op deze wijze breng jij je kernkwaliteiten beter in balans.
- Allergieën als spiegel: Eigenschappen van anderen die irritatie oproepen wijzen vaak op het tegenovergestelde van je eigen kernkwaliteit. Deze allergieën geven je inzicht in je valkuil en uitdaging.
- Interactie en relaties centraal: Het kernkwadrant helpt je niet alleen bij zelfreflectie, maar ook bij het begrijpen van hoe je interacteert met anderen. Conflicten of spanningen ontstaan vaak doordat kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën elkaar beïnvloeden.
- Zelfreflectie als basis voor ontwikkeling: Door je bewust te worden van je kernkwadrant, ontdek je patronen in je gedrag en relaties. Dit vergroot je zelfinzicht en biedt handvatten voor persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Methodiek
Door de volgende stappen systematisch te doorlopen, creëer je een volledig kernkwadrant en krijg je meer inzicht in jezelf en je interacties met anderen.
- Kies een startpunt in je kernkwadrant: Elk van de vier componenten van het kernkwadrant vormt een mogelijke ingang om je zoektocht naar zelfinzicht te starten. De eigenschappen waarover je regelmatig van anderen verwijten krijgt, zijn een indicatie voor je valkuilen. Op basis van kwaliteiten die je in anderen bewondert, kan jij je uitdagingen formuleren. Eigenschappen waaraan jij je bij anderen irriteert, vormen de basis voor je allergie. Vaak start je bij je kernkwaliteit waarover je complimenten krijgt.
- Complementeer de rest van je kernkwadrant: Op basis van de vaste relaties tussen de vier componenten, kan je op basis van één component de anderen afleiden. Je valkuil is ‘te veel van hebt goede’ van je kernkwaliteit, net zoals je allergie een ‘te veel van het goede’ is van je uitdaging. Je uitdaging is ‘het positief tegenovergestelde’ van je valkuil, net zoals je allergie ‘het negatief tegenovergestelde’ is van je kernkwaliteit.
- Breng je kernkwadrant in balans: Reflecteer op hoe jouw kernkwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie samenhangen. Dit helpt je om bewuster met je eigen gedrag en relaties om te gaan en persoonlijke groei te stimuleren.
- Vergelijk jouw kernkwadrant(en) met die van anderen: Onderzoek aan de hand van dubbelkwadranten hoe je eigen kernkwadrant zich verhoudt tot die van anderen.
Reflectievragen
Vragen om zicht te krijgen op je eigen kernkwaliteiten:
- Waar krijg je vaak complimenten over?
- Welke kwaliteiten heb je ingezet in een situatie waar je trots op bent?
- Waar word je vaak voor gevraagd?
Vragen om zicht te krijgen op je eigen valkuilen:
- Welk verwijt krijg je regelmatig van anderen?
- Hoe reageer jij als je gestrest bent of onder druk staat?
- Welke ‘te’ krijg je van anderen te horen (te druk, te chaotisch, te passief)?
Vragen om zicht te krijgen op je eigen uitdagingen:
- Welke kwaliteit is een polaire kwaliteit van jouw kernkwaliteit?
- Welke kwaliteit bewonder je in anderen?
- Welke kwaliteit wensen anderen jou (meer) toe?
Vragen om zicht te krijgen op je eigen allergieën:
- Aan wat voor gedrag erger jij je bij anderen?
- Met wat voor type mensen kan je moeilijk overweg?
- Welk gedrag zou jij nooit inzetten?
Voorbeelden
Ter inspiratie staat hieronder een lijst met voorbeelden van Kernkwaliteiten, gekoppeld aan mogelijke Valkuilen, Uitdagingen en Allergieën. De kernkwaliteiten zijn geclusterd rondom de negen Enneagram typen.
1. Perfectionist
- Ordelijkheid | Pietluttigheid | Flexibiliteit | Wispelturigheid
- Betrouwbaarheid | Dogmatisme | Souplesse | Gemakzucht
- Zelfdiscipline | Geobserdeerdheid | Spontaniteit | Losbolligheid
- Idealisme | Bezetenheid | Luchthartigheid | Nonchalance
2. Helper
- Tact | Indirectheid | Directheid | Botheid
- Behulpzaamheid | Zelfopoffering | Grenzen stellen | Ego-centrisme
- Enthousiasme | Hysterie | Nuchterheid | Afstandelijkheid
- Relatiegevoelig | Omzichtigheid | Helderheid | Kilheid
3. Winnaar
- Gedrevenheid | Fanatisme | Ontspannenheid | Luiheid
- Doelgerichtheid | Bezetenheid | Doseren | Halfslachtigheid
- Optimisme | Oppervlakigheid | Diepzinnigheid | Doemdenken
- Besluitvaardigheid | Kortzichtigheid | Reflectie | Gelatenheid
4. Romanticus
- Introspectie | Navelstaren | Gewoonheid | Zinloosheid
- Medelevendheid | Depressiviteit | Opgewektheid | Onechtheid
- Fijngevoeligheid | Melancholie | Zakelijkheid | Meedogenloosheid
- Hartstocht | Emotionaliteit | Nuchterheid | Cynisme
5. Waarnemer
- Scherpzinnigheid | Arrogantie | Eenvoud | Domheid
- Onafhankelijkheid | Solisme | Sociabiliteit | Massaliteit
- Kalmte | Karigheid | Spontaniteit | Overdrevenheid
- Beschouwen | Afstandelijkheid | Inlevingsvermogen | Klefheid
6. Loyalist
- Alertheid | Achterdocht | Overlaten | Nalatigheid
- Loyaliteit | Besluiteloosheid | Zelfvertrouwen | Gemakszucht
- Verantwoordelijkheidsbesef | Strictheid | Souplesse | Wispelturigheid
- Serieusheid | Tobberigheid | Zorgeloosheid | Lichtzinnigheid
7. Avonturier
- Spontaniteit | Impulsiviteit | Doordachtzaamheid | Saaiheid
- Charme | Narcisme | Verbinding | Opgeslotenheid
- Luchthartigheid | Ongedisciplineerdheid | Grondigheid | Zwaarmoedigheid
- Nieuwsgierigheid | Rusteloosheid | Tevredenheid | Voorspelbaarheid
8. Baas
- Strijdslust | Provocatie | Buigzaamheid | Lafheid
- Directheid | Vrijpostigheid | Tact | Schijnheiligheid
- Gezag | Arrogantie | Zachtheid | Gevlei
- Moed | Buitensissigheid | Ingetogenheid | Saaiheid
9. Bemiddelaar
- Verdraagzaamheid | Conflictvermijdend | Strijdlust | Ongenaakbaarheid
- Ontvankelijkheid | Afwachtendheid | Stelling nemen | Ongenuanceerdheid
- Behoedzaamheid | Besluiteloosheid | Slagvaardigheid | Onbezonnenheid
- Rust | Traagheid | Energiek | Opgefoktheid
Kernkwadrant
Een kernkwadrant geeft jou inzicht in hoe jouw kernkwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie met elkaar zijn verbonden.
Het begint bij jouw kernkwaliteit: een natuurlijke kracht die jou kenmerkt. Wanneer je die kwaliteit overdrijft, beland je in je valkuil. Jouw uitdaging helpt je om die valkuil te voorkomen en je kwaliteit in balans te houden. Tegelijk laat jouw allergie zien welk gedrag van anderen jou irriteert, omdat het vaak het tegenovergestelde is van jouw kracht.
Dubbelkwadrant
Een dubbelkwadrant ontstaat wanneer je niet alleen naar jouw eigen kernkwadrant kijkt, maar ook dat van een ander erbij betrekt.
Jij vergelijkt jouw kernkwaliteit, valkuil, uitdaging en allergie met die van een ander, waardoor je patronen in de interactie kunt herkennen. Vaak versterken elkaars valkuilen en allergieën bepaalde spanningen of conflicten. Bijvoorbeeld, jouw daadkracht kan botsen met de passiviteit van de ander. Door een dubbelkwadrant te gebruiken, ontdek je hoe jullie elkaar kunnen aanvullen en samen kunnen groeien. Het helpt je om begrip te ontwikkelen, constructief samen te werken en de dynamiek in relaties te verbeteren.
Kernkwaliteit
Een kernkwaliteit is jouw unieke kracht of talent, iets wat je van nature goed doet en wat anderen vaak waarderen.
Het is een positieve eigenschap die jou kenmerkt, zoals bijvoorbeeld behulpzaamheid, daadkracht of creativiteit. Jouw kwaliteit vormt de kern van wie je bent en hoe je handelt. Je kernkwaliteiten staan dicht bij jouw waarden en talenten. Daar waar je vaardigheden kunt aanleren, zijn kernkwaliteiten meer aangeboren. Je kunt ze wel ontwikkelen.
Elke kernkwaliteit heeft een zonnige en een schaduwzijde, ook wel vervorming genoemd. De vervorming is niet het tegenovergestelde van een kernkwaliteit, maar eerder een kernkwaliteit die te ver gaat en het doel voorbij schiet. Wanneer je een kwaliteit te sterk doorvoert, kan deze doorslaan in een valkuil.
Je kernkwaliteiten bezien vanuit drie perspectieven:
- Je visie op jezelf: Wat je in jezelf gewoon vindt.
- Je visie op anderen: Wat je in anderen aanmoedigt of van anderen eist.
- Wat anderen van jou vinden: Wat anderen in jou waarderen.
Valkuil
Je valkuil ontstaat als je jouw kernkwaliteit overdreven inzet, waardoor deze omslaat in een zwakte.
Wat normaal gesproken jouw kracht is, kan omslaan in een zwakte. Je valkuil kan onder andere naar boven komen als je gestrest bent, onder druk staat en als je het gevoel hebt dat je moet presteren. Als jouw kernkwaliteit bijvoorbeeld ‘behulpzaamheid’ is, dan kan deze doorslaan in ‘bemoeizucht’. Je merkt dat je in je valkuil terechtkomt als je gedrag niet meer effectief is en spanning veroorzaakt bij jezelf of anderen.
Door je valkuil te herkennen, kun je bewuster keuzes maken en groeien. Om niet in de valkuil te vallen is het noodzakelijk om je uitdaging aan te gaan. Het inzicht in jouw valkuil helpt je om balans te vinden en je kernkwaliteiten op een constructieve manier te benutten.
Je valkuil bezien vanuit verschillende perspectieven:
- Je visie op jezelf: Wat je in jezelf geneigd ben te rechtvaardigen.
- Je visie op anderen: Wat je in anderen bereid bent door de vingers te zien.
- Wat anderen van jou vinden: Wat anderen jou verwijten.
Uitdaging
Je uitdaging is het tegenovergestelde van jouw valkuil en helpt je om jouw kernkwaliteit in balans te brengen.
Je uitdaging laat je groeien door bewust gedrag te ontwikkelen dat je kracht versterkt zonder door te slaan. Bijvoorbeeld, als jouw valkuil ‘bemoeizucht’ is, kan jouw uitdaging ‘loslaten’ zijn. Door je uitdaging aan te gaan, leer jij je kernkwaliteit effectiever in te zetten en voorkom je dat je in oude patronen vervalt. Je uitdaging daagt je uit om jezelf te verbeteren en constructiever met anderen en situaties om te gaan.
Je uitdagingen bezien vanuit verschillende perspectieven:
- Je visie op jezelf: Wat ik in mijzelf mis.
- Je visie op anderen: Wat ik anderen bewonder.
- Wat anderen van jou vinden: Wat anderen mij toewensen.
Allergie
Je allergie is het tegenovergestelde van jouw kernkwaliteit.
Als jouw kernkwaliteit bijvoorbeeld ‘behulpzaamheid’ is, kan je allergie ‘onverschilligheid’ zijn. Je voelt irritatie of frustratie wanneer je geconfronteerd wordt met dit gedrag. Tegelijk laat jouw allergie zien waar jouw uitdaging ligt. Misschien sla jij zelf te ver door in je kracht, en door naar je allergie te kijken, ontdek je hoe je balans kunt vinden. Zo wordt je allergie een waardevolle spiegel voor persoonlijke groei.
Je allergieën bezien vanuit verschillende perspectieven:
- Je visie op jezelf: Wat je in jezelf zou verafschuwen.
- Je visie op anderen: Wat je in anderen minacht.
- Wat anderen van jou vinden: Wat anderen je aanraden te relativeren.
Voor de beschrijvingen over het kernkwadrant is dankbaar gebruik gemaakt van het werk van onder andere Daniel Ofman.
Koetshuis Soelen
Achterstraat 9 K4
4011 EN Zoelen
KvK nr: 86394169
Btw-id: NL004240389B58
Bank: NL52 KNAB 0504.8736.87
Copyright © 2025 Niels-Ingvar